چرم طبیعی جزو اولین منسوجات ساخته‌ی دست بشر است که با استفاده از پوست دباغی‌شده‌ی حیوانات ساخته می‌شود. نحوه ساخت چرم طبیعی در طول هزاران سال تغییرات قابل‌توجهی داشته و به‌تدریج تکامل یافته است. در این مقاله از «چرم بهمن» به بررسی روش تولید چرم طبیعی و مراحل ساخت آن به طور مختصر و با زبان ساده می پردازیم.
مراحل ساخت چرم
ساخت چرمِ باکیفیت، فرایندی طولانی و فنی است که انجام آن به دقت و مراقبت بسیاری نیاز دارد. مراحل ساخت چرم با انتخاب پوست سالم حیوانات و سپس تمیز کردن آنها شروع می‌شود. در انتها تولیدکنندگان محصولات چرمی از چرم آماده شده برای تولید انواع لباس، اکسسوری و سایر مصنوعات چرمی استفاده می‌کنند. این فرایند از جزئیات زیادی تشکیل شده است که هر یک به تخصص و تجهیزات مشخصی نیاز دارند. به‌عنوان‌مثال، پوست خام را برای انتقال به کارخانه‌ی دباغی چرم تحت شرایط خاصی نگهداری می‌کنند؛ به همین دلیل عموماً آن را نمک‌سود کرده و یا به‌صورت تازه در کابین‌های یخچال‌دار حمل می‌کنند.
تولیدکنندگان محصولات چرمی را در سبک، نوع و رنگ‌های مختلف به بازار عرضه می کنند؛ ازاین‌رو، هر یک از آنها فرایند تولید خاص خود را نیز خواهند داشت. بااین‌حال، فرایند اصلی نحوه ساخت چرم طبیعی را می‌توان به 6 مرحله‌ی زیر تقسیم کرد:
1. تمیز کردن پوست حیوانات
قبل از مرحله‌ی دباغی، پوست حیوانات را از هر گونه کثیفی، گوشت، چربی و نمک نگهدارنده پاک می‌کنند. همچنین در صورت لزوم مو و پشم حیوان را از بین می‌برند. برای انجام ساده‌تر هر یک از این کارها، پوست را در محلول‌های مختلف قرار می‌دهند؛ به همین دلیل، پوست بعد از تمیز شدن حجم آب زیادی را به خود جذب کرده و ضخامت بیشتری پیدا می‌کند. در این مرحله، پوست را به شکل لایه‌های مختلف برش می‌زنند و ضخامت پوست را باتوجه‌به نیاز خود تنظیم می‌کنند. هر یک از این لایه‌ها را برای تولید چرم‌های خاصی به کار می‌روند. به‌عنوان‌مثال، از لایه‌های نزدیک به سطح پوست برای ساخت چرم نوبوک و از لایه‌های زیرین برای تولید جیر استفاده می‌کنند.
2. دباغی کردن پوست
در این مرحله است که پوست حیوانات را به چرم تبدیل می‌کنند. در فرایند دباغی ساختار پروتئینی پوست را تثبیت می‌کنند؛ به همین دلیل، پوست دوام و مقاومت بیشتری در برابر مواد شیمیایی پیدا می‌کند و احتمال تجزیه شدن آن کاهش می‌یابد. به طور معمول برای دباغی کردن چرم، آن را در محلولی که بر پایه‌ی کروم، تانن‌های گیاهی، جایگزین‌های عاری از کروم و یا ترکیبی از این مواد تهیه می‌شود، غوطه‌ور می‌کنند.
3. دباغی ثانویه
دباغی چرم از آن مراحلی است که در نحوه ساخت چرم طبیعی از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است؛ به همین دلیل ممکن است فرایند دباغی مجدداً انجام شود تا چرم به طور کامل و با کیفیت بیشتری آماده شود. در این مرحله از نمک‌های مخصوصی به نام نمک‌های کرومی یا ماده‌ای گیاهی (یا ترکیب این دو ماده) استفاده می‌کنند؛ سپس پوست را مجدداً در دستگاه فشار قرار می‌دهند تا رطوبت باقی‌مانده‌ی آن از بین برود. بعضی افراد نیز در مرحله دباغی ثانویه از یک ماده‌ی سفیدکننده استفاده می‌کنند. این کار کمک می‌کند تا چرم حالت مناسب پایه برای مرحله رنگرزی را به دست بیاورد.
4. رنگرزی چرم
در مرحله رنگرزی به چرم رنگ اضافه می‌کنند. رنگ نهایی چرم را عموماً طبق سلیقه جامعه و مشتریان هدف طراحی می‌کنند. رنگ چرم می‌تواند از رنگ‌های نزدیک به رنگ چرم خام (مانند قهوه‌ای و مشکی) گرفته تا رنگ‌های روشن و شاد متغیر باشد. متخصصین رنگرزی مدرن، هر رنگ را با دقت تمام و با استفاده از برنامه‌های کامپیوتری انتخاب می‌کنند؛ چرا که تنها از این طریق می‌توانند برای دفعات دیگر رنگ‌آمیزی نیز همان رنگ ثابت را به دست بیاورند.
فرایند رنگ‌آمیزی چرم می‌تواند بسیار زمان بر باشد. متخصصین رنگرزی چرم‌ها را همراه با رنگ موردنظر خود به مدت 8 ساعت درون سطل‌های بزرگ قرار می‌دهند. سپس چرم را برش می‌زنند تا مطمئن شوند تمام رنگ به پوست جذب شده و اثری از رنگ نیز در محلول داخل سطل باقی نمانده است. در انتها، چرم را به طور کامل آبکشی می‌کنند تا هرگونه رنگ یا مواد شیمیایی باقی‌مانده از بین برود. سپس آن را در هوا یا خلأ خشک می‌کنند.
5. پرداخت چرم
پرداخت چرم ظریف‌ترین مرحله‌ای است که هنگام بررسی نحوه ساخت چرم طبیعی به آن برمی‌خوریم؛ چرا که در این مرحله است که ظاهر و جنس چرم مشخص می‌شود. در مرحله پرداخت، نقایص و خراش‌های موجود در سطح چرم را می‌پوشانند و ترمیم می‌کنند؛ این کار به دوام و زیبایی چرم و مقاومت آن در برابر رطوبت، اصطکاک و دما کمک زیادی می‌کند. موادی که در مرحله پرداخت چرم به کار می‌روند بسیار متنوع بوده و مواد آلی و معدنی، روغن، وکس و مانند آن را شامل می‌شود. ترکیبات و موارد استفاده‌ی این مواد به نوع چرم و مصرف نهایی آن بستگی دارد. پس از مرحله‌ی پرداخت، چرم اصطلاحاً تاروپود پیدا می‌کند و به چرم تکمیل شده (فینیش) تبدیل می‌شود.
6. بررسی کیفیت چرم
آخرین مرحله‌ی ساخت چرم، فرایند بررسی کیفیت آن خواهد بود. در این مرحله مسئولین کنترل کیفیت، چرم را با دقت مورد بررسی قرار می‌دهند. چرم آماده شده نباید مشکل رنگ، زدگی یا پارگی داشته باشد و باید به‌طورکلی سالم باشد. بعد از این مرحله، چرم آماده است تا به اکسسوری، لباس، کیف و سایر مصنوعات چرمی تبدیل شود.
خواندن این مطلب پیشنهاد می شود : 8 دلیل اینکه چرا چرم از مد نمی افتد
سخن پایانی
نحوه ساخت چرم طبیعی امروزه نسبت به دوران گذشته دچار تغییرات زیادی شده است. با وجود این، تقریباً تمامی روش‌های مدرن تولید چرم از متدهای سنتی و باستانی الهام گرفته‌اند. آماده کردن چرم برای تولید محصولات چرمی کار ساده‌ای نیست و به زمان، دقت و مراقبت زیادی احتیاج دارد. شاید برایتان جالب باشد بدانید که تبدیل پوست حیوانات به چرم به طور متوسط 10 تا 15 روز زمان می‌برد. در تمامی مراحل ساخت چرم – از جمله انتخاب پوست، دباغی کردن، رنگرزی و غیره – افراد باتجربه و متخصص مشغول به کار هستند تا بتوانند چرمی باکیفیت تولید کرده و در اختیار مصرف‌کنندگان خود قرار دهند.
«چرم بهمن» به‌عنوان یکی از باسابقه‌ترین برندهای تولید اکسسوری‌های چرمی با استفاده از چرم‌های باکیفیت در تهیه‌ی محصولات خود برای سلیقه و نظر مشتریان خود اهمیت زیادی قائل می‌شود. شما می‌توانید با مراجعه به فروشگاه وب‌سایت «چرم بهمن»، محصولات موردنظر خود را سفارش داده و لذت خرید اکسسوری‌های چرمی خاص و شخصی‌سازی‌شده را تجربه کنید.
